dinsdag 28 juni 2016

Wijn uit het lab

Als productontwikkelaar heb ik principieel niets tegen additieven in voedsel. Sommige toevoegingen maken een product veiliger, constanter, betaalbaarder en soms zelfs lekkerder. Maar ik vind dan wel dat een producent die in de weer is met een poedertje hier en een druppeltje daar, hier eerlijk over moet zijn. Gelukkig hebben we een warenwetgeving die een fabrikant verplicht om de belangrijkste zaken te vermelden.



Dat dit in de wereld van de wijnproducenten er heel anders aan toe gaat, realiseerde ik me pas kort geleden, toen ik in een winkel voor thuisbrouwers en wijnmakers voor een schap stond vol met zakjes poeder en onbestemde vloeistoffen in kleine flesjes. Volgens de winkelier allemaal toegestane toevoegingen voor het maken van wijn.

Mijn eerste gedachte was dat ik van alle benamingen behalve sulfiet nog nooit een vermelding op een etiket van een fles wijn had gezien. Het zou toch niet zo zijn dat een hele sector de regels aan zijn laars lapt? Na wat nader onderzoek blijkt dit niet zo te zijn. De wijnmakers volgen netjes de wetten die speciaal voor hen zijn opgesteld door de Europese Unie. Wetten die dus afwijken van alle andere levensmiddelen die je in de supermarkt kunt kopen en enkel gelden voor producten die zijn verkregen door alcoholische vergisting.

Zo schijnen er meer dan 60 stofjes te zijn die wijnmakers gedurende het proces mogen toevoegen zonder dit te hoeven vermelden op het etiket. Denk hierbij aan stofjes om smaakafwijkingen te maskeren, om de smaak van hout na te bootsen en zelfs aroma’s om fruitige smaakjes mee te accentueren. Ook toevoegingen met moeilijke namen zoals polyvinylpyrrolidon en stofjes met een twijfelachtige oorsprong zoals vislijm zijn het vernoemen waard.

Het lijkt er dus op dat veel commerciële wijn eerder een product uit een laboratorium is dan een natuurproduct. Maar het etiket schept een heel ander beeld. De wijndrinker dient te geloven dat de smaak afkomstig is van ambacht, van bijzondere wijnstokken en een goed ‘terroir’.

Ik heb pas een Vin Naturel geproefd (een wijn zonder toevoegingen) en vond dit super. Het heeft een ruw randje, en dat is juist wat ik zo mooi vind. Maar deze wijnen zijn duur en niet algemeen verkrijgbaar, dus ook ik blijf geregeld afhankelijk van regulier geproduceerde wijn.


Dat er zo nu en dan iets wordt toegevoegd dat leidt tot een beter product vind ik geen ramp. Het zorgt er immers voor dat er meer technisch goede en betaalbare wijn te krijgen is. Maar ik zou dan wel willen pleiten voor het schrappen van de afwijkende wetgeving die geldt voor wijnmakers, zodat alle additieven voortaan op het etiket van een fles wijn moeten staan. Hopelijk past de hele opsomming er op.

Keep it cool



Het aantal gekoelde schappen in de supermarkt neemt al jaren toe. Een steeds groter wordend aanbod van gekoelde producten verdringt de ongekoelde schappen verder en verder. In eerste instantie word ik wel blij van het ruime verse aanbod dat de supermarkt van vandaag heeft, maar als ik wat beter kijk, zie ik een heleboel producten die helemaal niet gekoeld hoeven te worden. Wat vers lijkt, is dat lang niet altijd.

Een goed voorbeeld waar al een hoop over te doen was, zijn de blauwe pakken met sap van CoolBest. ‘We keep it cool, you get the best’, zo luidt de slogan van de tropische sapjes. Deze sappen zijn, evenals de sappen in het ongekoelde schap, verhit. Door het verhitten zijn ze lang houdbaar zonder dat daar koeling voor nodig is. Ze staan in het koelschap om je het idee te geven dat je een vers sapje koopt. Misleiding, want ze zijn niet alleen verhit, maar in het ergste geval zelfs opgebouwd uit concentraten. CoolBest is geen uitzondering. Het aanbod van verhitte sappen is inmiddels groter dan die van écht verse sapjes.


Echt vers sap is te herkennen aan de scheiding van pulp en helder sap in het flesje. Dit wordt veroorzaakt door enzymen die een hitteproces niet overleven. Verhit sap zal nooit scheiden. Steeds meer mensen weten dit. En meer; hun kennis groeit. Consumenten gaan steeds beter opletten of wat ze uit het koelschap trekken, werkelijk vers is. Niemand wil graag bedonderd worden!

Dit artikel verscheen eerder als column in het vakblad voedingsindustrie.